In de wat verscholen expositieruimte Quartair aan de Toussaintkade staat tijdens de expositie ‘The Inside Out, The Outside In’ werk van drie verschillende kunstenaars. Mirko Lazović, Ana Oosting en Merel Noorlander bouwden in de voormalige broodfabriek een gezamenlijke installatie waarin verschillende tijdsdimensies bij elkaar komen.
‘Wie in een andere wereld wil stappen moet naar onze expositie komen’ vertelt Merel Noorlander. Deze andere wereld heeft iets weg van een druipsteengrot waarin door onzichtbare openingen zonlicht op het water reflecteert. Of aan een ondergelopen machinekamer waar voortdurend het geluid van gonzende apparaten en lekkende leidingen is te horen. Midden in de donkere hal staat een groot bassin met zout inktwater. Door de heldere spiegelingen is de diepte van het bad moeilijk te peilen en lijkt het of het plafond metersdiep op de bodem ligt. Overal in de ruimte klinkt de
druppelcompositie van Mirko Lazović. Zijn zelfgebouwde machine pompt doorlopend het water uit het bassin omhoog en laat het door kleine gaatjes vanaf het plafond ritmisch in het bad neerdruppelen. Doordat het geluid van bepaalde druppels elektronisch wordt versterkt, krijg je de indruk dat je je in een eindeloze ruimte bevindt. Op verschillende plekken in het water staan keramieken sculpturen van Ana Oosting. De organische vormen van de beelden doen denken aan koralen die sierlijk uit het water oprijzen of aan paddenstoelformaties die als eilandjes in het water dobberen. Rondom het aardewerk hangen aan dunne draden de doorzichtige diamantvormige ‘pop-ups’
van Merel Noorlander. Haar plexiglas uitklapsculpturen schommelen als een soort vreemde ijsbloemen boven het wateroppervlak. Door bewegende lichten achter het transparante glas verschijnen er doorlopend fraaie weerspiegelingen van uitrollende waterkringen op de wanden van de hal.
Composthoop
Door de vallende druppels en de sferische weerspiegelingen is de installatie een fascinerend tafereel waar je eindeloos naar kunt kijken. Als je goed oplet, kun je merken dat de verschillende onderdelen in het bassin volgens bepaalde patronen op elkaar reageren. De vallende druppels bijvoorbeeld zorgen in samenspel met de schommelende pop-up’s voor steeds veranderende waterreflecties. En als je luistert naar de druppelgeluiden kun je horen dat bepaalde ritmes met regelmaat terugkomen.
Behalve met de pop-ups interacteren de druppels ook met de keramieken sculpturen in het water. Gedurende de expositie zal het zoute water de buitenste laag van de beelden aantasten en ontstaan er op de huid verweringspatronen. ‘Afgelopen maanden hebben wij veel experimenten gedaan om onze werken nauwkeurig op elkaar af te stemmen,'vertelt Merel. ‘Terwijl veel groepsexposities kunst van verschillende kunstenaars meer
geïsoleerd naast elkaar plaatsen, wilden wij onze werken zoveel mogelijk symbiotisch laten samengaan ‘. Het idee hiervoor is geïnspireerd op de wat complexe gedachten van biologe en filosofe Donna Haraway. Aansluitend op haar theorie over het ‘Chthulucenetijdperk’ waarin het menselijke en het niet-menselijke onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden, moet de installatie een ‘Kin’ voorstellen, oftewel een soort composthoop
waarin alles elkaar beïnvloedt. ‘Ons werk ligt niet vast in de tijd, maar is voortdurend in ontwikkeling’ aldus Merel. Doordat de onderdelen zich volgens een bepaald tijdsverloop ontwikkelen, kunnen bezoekers verschillende tijdsdimensies ervaren. De druppels zijn bijvoorbeeld iedere seconde hoorbaar, terwijl de reflecties op de wanden met een
trager tempo uitdoven en oplichten. De slijtage van de keramieken beelden is het minst duidelijk waarneembaar binnen de installatie. Om deze toch te tonen, hangt er bij de ingang een schermpje met een animatie waarop je kan zien hoe het erosieproces zich ongeveer zal gaan voltrekken gedurende de expositie.
Rustgevend
Om theorieën over het toekomstige mens-natuur tijdperk, cyborgs en symbiotische processen uit te diepen, zullen er gedurende de expositie diverse lezingen en filmavonden worden georganiseerd. Als je meer wil weten over Donna Haraway, kun je bij de ingang een samenvatting vinden met haar belangrijkste ideeën. Of de theorieën een belangrijke toevoeging zijn op het werk valt te betwijfelen. Het mooie is wellicht juist dat de installatie weinig uitlegt behoeft. Daarbij is het prettig dat het, ondanks de strak uitgemeten processen en mechanische onderdelen, een natuurlijke en
vanzelfsprekende uitstraling heeft. Het bassin komt over als een ongerepte
microkosmos die zich op natuurlijke wijze door de tijd heeft ontwikkeld. Zoals zonsondergangen, onweersbuien of kabbelende bergriviertjes kalmerend kunnen werken, zo word je in deze expo met vallende drupjes, drijvende belletjes en dansende reflecties ondergedompeld in een sfeer van rust.The Inside out, The Outside In
Te zien tot en met 26 maart
Quartair, Contemporary Art Initiatives
Toussaintkade 55
www.quartair.nl