De Mesdag Collectie geeft voor de vijfde keer ruimte aan deelnemers van de jaarlijkse cursus 'De Kunst van het Tentoonstellen'. Onder toeziend oog van specialisten van de overkoepelende 'Van Gogh Collectie' organiseren jonge tentoonstellingsmakers eigenhandig een expositie in de zalen van Mesdags oude woonhuis. Dit jaar besloten de cursisten een samenwerking te starten met studenten van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten. De resulterende tentoonstelling 'HedenHaags' is een wat vrijblijvende mix van multimediale onderzoeksprojecten en olieverfschilderijen uit de Haagse Schoolperiode.
Als welkomsticoon hangt er bij de ingang van de expositie een zwart-witfoto van Mesdag met vrolijke groene en gele stippen voor zijn ogen. De zijwand is bedekt door een stadsplattegrond, waarop met hetzelfde groen en geel de stadsgrenzen van nu en 150 jaar geleden staan aangegeven. “Het thema van de expositie is veranderend Den Haag'', vertelt cursist en curator Inge Hordijk. Om impressies te geven van hoe Den Haag er anderhalve eeuw geleden uitzag selecteerde zij samen met de andere cursisten acht schilderijen van binnen en buiten de Mesdag Collectie. Als hedendaagse aanvulling op de oude werken zochten zij verbinding met een Haagse instelling. “Toen wij begonnen afgelopen november met de cursus leek het ons leuk om een project te starten met studenten van de Haagse kunstacademie'', licht Inge toe. De meeste studierichtingen bleken echter weinig tijd te hebben om zo laat in het jaar een museale tentoonstelling aan hun curriculum toe te voegen. De afdeling Interieurarchitectuur zag als enige wel een mogelijkheid om samen te werken. Het thema 'veranderend Den Haag' paste namelijk goed bij het tweedejaarsvak 'Stedelijke Morfologie'. Het vak is uiteindelijk door tweeëntwintig studenten gevolgd en van de projecten die zijn ontwikkeld hebben de tentoonstellingsmakers er er acht geselecteerd voor de expositie. In combinatie met de meesterwerken zijn de werken ondergebracht in zalen met de thema's: 'Naar buiten', 'Haags vermaak' en 'In de stad'.
Paleis
Wat stedelijke morfologie precies inhoudt wordt niet echt duidelijk in de expositie. Uit de keurige procesboekjes die bij de werken liggen kun je echter opmaken dat de studenten zelfgekozen stedelijke fenomenen hebben uitgediept door het maken van schetsen en aantekeningen. Als 'slotstuk' voor hun onderzoek kozen de studenten overwegend film als medium. Zo maakte de Indiase uitwisselingsstudent Deepali Pahwa een animatiefilm met weerspiegelingen van voorbijtrekkend Den Haag in tramramen. Zijn werk hangt zij aan zij met een fraai schilderij van Artzenius, waarin je een reflectie van het Noordeinde in natgeregend asfalt kunt zien, destijds een nieuw fenomeen. Even verderop hangt een foto van de Estlandse Ann Press naast een langwerpige studie voor het panorama van Mesdag. Terwijl Press voor haar onderzoek op verschillende plekken in stad foto's maakte van vogels die boven gebouwen het luchtruim doorkruisen, kun je van Mesdag zeggen dat ook hij de lucht een prominente rol gaf in zijn werk. De enige reeds afgestudeerde kunstenaar, Rick Mouwen, toont duidelijk het meest eigenzinnige project. In plaats van de straat op te gaan met camera en schetsboek, knipte hij vanachter zijn computer talloze shots van statige vertrekken uit bekende films. Aan de hand van deze filmische ruimtes bouwde hij een fictief paleis waarin onze kroonprinses Amalia over zeventien jaar haar dertigste verjaardag kan vieren. Alsof de tentoonstellingsmakers de bijzonderheid van zijn project willen benadrukken, wordt zijn bijdrage als enige niet vergezeld door een oude meester.
Onsamenhangend
Naast de werken in de themazalen omvat de tentoonstelling een strak vormgegeven selfie-muur, een zaal met foto's waarop je kunt zien hoe Mesdag schilderde en hoe de jonge studenten tegenwoordig werken en een uitkijkpunt waar je met een verrekijker objecten in de Mesdagtuin kunt opsporen. Bovendien kun je op een blanco plattegrond stickers plakken op plekken in Den Haag waaraan je zelf belangrijke herinneringen bewaard. Tenslotte kun je aan de hand van een plattegrond door de stad wandelen om de locaties die in de werken worden belicht ook 'live' te zien. Aan leuke ideeën geen gebrek, al kun je je afvragen of elke toevoeging nog iets bijdraagt aan het thema. Hoe dan ook, het grootste nadeel van de expositie is de wat geforceerde combinatie van de oude schilderijen en de hedendaagse architectuurprojecten. Want hoewel de koppeling tussen de twee zo nu en dan voor een interessante gedachtesprong zorgt, zijn de ziens- en werkwijzen van de oude schilders en de jonge studenten zo verschillend, dat de samenvoeging weinigzeggend wordt. Daarbij hebben oude schilderijen de neiging om, in de aanwezigheid van alle geluidsboxen, beeldschermen en maquettes, als een soort decorstukken naar de achtergrond te verdwijnen. Wellicht zouden de oude doeken beter tot hun recht zijn gekomen als ze naast werken van hedendaagse Haagse schilders hadden gehangen.
Te zien tot en met 8 oktober 2017
De Mesdag Collectie Den Haag
Laan van Meerdervoort 7
meer info op www.demesdagcollectie.nl
en www.dkvht.nl/
Gepubliceerd in weekkrant Den Haag Centraal op 31 augustus 2018
RSS-feed
