Compagnons Alexander en Thierry van galerie Hoorn & Reniers houden van figuratieve schilderkunst met een goed verhaal en een rauw randje. Toen zij een jaar geleden het atelier van Andrea Bender (1972) bezochten, waren zij direct onder de indruk van haar intense personages. Met de expositie ''Milch und Honig'' geven zij een podium aan het woelige werk van deze Duitse schilder.
“Waarom schilder je altijd van die lelijke figuren?” is een vraag die Andrea Bender vaak moet beantwoorden. Niet geheel onterecht, want haar doeken staan vol grimmige verschijningen met indringende blikken. Wanstaltige wezens, reuzen, driekoppige monsters; allerlei demonische figuren komen in haar werk aan bod. Soms schildert ze rechtstreeks vanuit haar fantasie, maar vaak haalt zij inspiratie uit de literatuur en de kunstgeschiedenis. Een deel van de schilderijen is bijvoorbeeld gebaseerd op de Goddelijke komedie van Dante en de bijbehorende gravures van Gustave Doré. ''Toen ik een paar jaar geleden in Parijs het Louvre en het Musee d'Orsay bezocht, was ik onder de indruk van alle verbeeldingen van de hel die daar te zien zijn,” vertelt Bender. Zij vond het fascinerend om te zien dat onderwereldwezens al eeuwen geleden met zoveel fantasie en emotie zijn geschilderd. Eenmaal thuis besloot zij schilderijen te maken van de door Dante beschreven onderwereld. Dikwijls gebruikt zij hiervoor de composities uit de oude gravures van Doré, maar altijd probeert ze haar wezens een eigen karakter te geven. In haar verbeelding van de reus Antaeus bijvoorbeeld zit deze, net als in Doré's gelijknamige gravure, gehurkt op een rots terwijl hij Dante en Vergilius op het dieptepunt van de hel neerzet. In tegenstelling tot het origineel heeft Bender de lange baard van het monster weggelaten en de omgeving helder rood gekleurd. ''In dit schilderij vond ik het vlezige lichaam van de reus belangrijk,'' vertelt zij. ''Door het gezicht onbehaard te laten en de omgeving een explosieve kleur te geven wilde ik het lijvige benadrukken.” Bij Antaeus horen felle kleuren en een harde toets, maar andere personages heeft Bender met juist zachtheid neergezet. Het schilderij met daarop de boottocht over de rivier Styx bijvoorbeeld, oogt licht en schimmig. ''Elk schilderij vraagt om andere technische oplossingen,'' verklaart Bender. ''Hierdoor moet ik steeds opnieuw ontdekken hoe ik moet schilderen.''
Spiegels
Doordat zij haar schildertechniek steeds afstemt op haar onderwerp, zijn haar doeken vaak zeer verschillend van stijl en sfeer. Volgens galeriehouder Thierry Reniers was het hierdoor lastig om haar werk goed te presenteren. ''Benders werk kun je op geen enkele wijze in een hokje passen,'' stelt hij. ''Alles wat zij doet, staat in functie van het verhaal en de bijbehorende emotie.'' Hoewel dit enerzijds een van haar grote kwaliteiten is, zorgt dit er ook voor dat buitenstaanders soms overweldigd raken door de grote variëteit. ''We zijn dagen bezig geweest om haar schilderijen zo inzichtelijk mogelijk op te hangen,'' vertelt Reniers. ''Uiteindelijk bleek het vooral een kwestie van ruimte laten. Op een wand van vijfentwintig meter hangen nu maar vier werken. Eigenlijk is dat belachelijk, maar als toeschouwer heb je rust nodig om toegang te krijgen tot de diepere laag in haar werk.'' Wat deze diepere laag precies behelst is lastig te omschrijven. In elk geval zijn er allerlei verwijzingen in haar schilderijen te ontdekken. Zo bevat het imposante werk 'Welle' op de achterwand van de galerie onder andere referenties naar het werk van Dumas, Géricault en Hokusai. Het meest fascinerend zijn echter de geheimzinnige gezichtsuitdrukkingen van haar gedaanten. Om haar figuren tot leven te laten komen, schenkt Bender veel aandacht aan het gelaat en de ogen. ''Een schilderij is af als het ondoorgrondelijk is en je het personage niet meer op een kenmerk kunt vastpinnen,'' vertelt Bender. In eerste instantie lijken sommige figuren misschien lelijke monsters, maar als je langer kijkt kun je er ook mooie, grappige of droevige trekken in terugzien. Door de rijkheid fungeren haar schilderijen als een soort spiegels waar je als toeschouwer je eigen psyche in gereflecteerd ziet. ''Als je dapper genoeg bent en je volledig openstelt voor mijn werk, stelt het je in staat om in je eigen afgrond kijken. Het kan je dan diep raken,'' belooft Bender.
Milch und Honing
Andrea Bender
Te zien tot en met 3 juni 2018
Hoorn en Reniers, Toussaintkade 70
meer informatie op: www.hoornreniers.com
Geplubliceerd in weekkrant Den Haag Centraal op 3 mei 2018
Afbeeldingen:
Adrea Bender, Floss, 300 x 400 cm, acrylic on canvas, courtesy Hoorn & Reniers
Andrea Bender, Anthaeus, 140 x 140 cm, acrylic on canvas, courtesy Hoorn & Reniers
“Waarom schilder je altijd van die lelijke figuren?” is een vraag die Andrea Bender vaak moet beantwoorden. Niet geheel onterecht, want haar doeken staan vol grimmige verschijningen met indringende blikken. Wanstaltige wezens, reuzen, driekoppige monsters; allerlei demonische figuren komen in haar werk aan bod. Soms schildert ze rechtstreeks vanuit haar fantasie, maar vaak haalt zij inspiratie uit de literatuur en de kunstgeschiedenis. Een deel van de schilderijen is bijvoorbeeld gebaseerd op de Goddelijke komedie van Dante en de bijbehorende gravures van Gustave Doré. ''Toen ik een paar jaar geleden in Parijs het Louvre en het Musee d'Orsay bezocht, was ik onder de indruk van alle verbeeldingen van de hel die daar te zien zijn,” vertelt Bender. Zij vond het fascinerend om te zien dat onderwereldwezens al eeuwen geleden met zoveel fantasie en emotie zijn geschilderd. Eenmaal thuis besloot zij schilderijen te maken van de door Dante beschreven onderwereld. Dikwijls gebruikt zij hiervoor de composities uit de oude gravures van Doré, maar altijd probeert ze haar wezens een eigen karakter te geven. In haar verbeelding van de reus Antaeus bijvoorbeeld zit deze, net als in Doré's gelijknamige gravure, gehurkt op een rots terwijl hij Dante en Vergilius op het dieptepunt van de hel neerzet. In tegenstelling tot het origineel heeft Bender de lange baard van het monster weggelaten en de omgeving helder rood gekleurd. ''In dit schilderij vond ik het vlezige lichaam van de reus belangrijk,'' vertelt zij. ''Door het gezicht onbehaard te laten en de omgeving een explosieve kleur te geven wilde ik het lijvige benadrukken.” Bij Antaeus horen felle kleuren en een harde toets, maar andere personages heeft Bender met juist zachtheid neergezet. Het schilderij met daarop de boottocht over de rivier Styx bijvoorbeeld, oogt licht en schimmig. ''Elk schilderij vraagt om andere technische oplossingen,'' verklaart Bender. ''Hierdoor moet ik steeds opnieuw ontdekken hoe ik moet schilderen.''
Spiegels
Doordat zij haar schildertechniek steeds afstemt op haar onderwerp, zijn haar doeken vaak zeer verschillend van stijl en sfeer. Volgens galeriehouder Thierry Reniers was het hierdoor lastig om haar werk goed te presenteren. ''Benders werk kun je op geen enkele wijze in een hokje passen,'' stelt hij. ''Alles wat zij doet, staat in functie van het verhaal en de bijbehorende emotie.'' Hoewel dit enerzijds een van haar grote kwaliteiten is, zorgt dit er ook voor dat buitenstaanders soms overweldigd raken door de grote variëteit. ''We zijn dagen bezig geweest om haar schilderijen zo inzichtelijk mogelijk op te hangen,'' vertelt Reniers. ''Uiteindelijk bleek het vooral een kwestie van ruimte laten. Op een wand van vijfentwintig meter hangen nu maar vier werken. Eigenlijk is dat belachelijk, maar als toeschouwer heb je rust nodig om toegang te krijgen tot de diepere laag in haar werk.'' Wat deze diepere laag precies behelst is lastig te omschrijven. In elk geval zijn er allerlei verwijzingen in haar schilderijen te ontdekken. Zo bevat het imposante werk 'Welle' op de achterwand van de galerie onder andere referenties naar het werk van Dumas, Géricault en Hokusai. Het meest fascinerend zijn echter de geheimzinnige gezichtsuitdrukkingen van haar gedaanten. Om haar figuren tot leven te laten komen, schenkt Bender veel aandacht aan het gelaat en de ogen. ''Een schilderij is af als het ondoorgrondelijk is en je het personage niet meer op een kenmerk kunt vastpinnen,'' vertelt Bender. In eerste instantie lijken sommige figuren misschien lelijke monsters, maar als je langer kijkt kun je er ook mooie, grappige of droevige trekken in terugzien. Door de rijkheid fungeren haar schilderijen als een soort spiegels waar je als toeschouwer je eigen psyche in gereflecteerd ziet. ''Als je dapper genoeg bent en je volledig openstelt voor mijn werk, stelt het je in staat om in je eigen afgrond kijken. Het kan je dan diep raken,'' belooft Bender.
Milch und Honing
Andrea Bender
Te zien tot en met 3 juni 2018
Hoorn en Reniers, Toussaintkade 70
meer informatie op: www.hoornreniers.com
Geplubliceerd in weekkrant Den Haag Centraal op 3 mei 2018
Afbeeldingen:
Adrea Bender, Floss, 300 x 400 cm, acrylic on canvas, courtesy Hoorn & Reniers
Andrea Bender, Anthaeus, 140 x 140 cm, acrylic on canvas, courtesy Hoorn & Reniers
RSS-feed
