De groepsexpositie ‘Might as Well’ in de expositieruimte van NEST draait om macht in de breedste zin van het woord. Zeven kunstenaars belichten de rol van macht in de politiek, op de beurs en tussen ‘gewone’ burgers in onder andere de Haagse Schilderswijk. Een vijftal videowerken in de expositie vraagt om een lange zit, maar gelukkig is er steeds een prettige balans tussen ernst en humor.
‘Identieke tweelingen gevraagd. We betalen 50 euro per uur’. meldt een briefje bij de ingang van de expositie. De oproep is onderdeel van ‘Het Milgram experiment; een variatie op een gelijknamig psychologisch experiment uit de jaren ’60. Voor dit werk, dat tevens aanleiding was voor de expositie, vroegen het kunstenaarsduo de zusjes A.L. Raeven aan eeneiige tweelingen om afzonderlijk van elkaar een wat plompe man genaamd ‘Sander’ aan te zetten tot sportieve inspanning. Het experiment is uitgevoerd in de ruimte van NEST en moest antwoord geven op de vraag of vooral de situatie, dan wel het karakter bepalend is bij machtuitoefening. Twee video’s, getoond achter gluurgaatjes in de expositiewand, doen vermoeden dat met name karakter doorslaggevend is. Terwijl de tweelingzus achter het linker kijkgaatje Sander ‘braaf’ afpeigert met slaag en beschimpingen, blijft haar tweelingzus, rechts, meer passief en ‘ongehoorzaam’ toekijken. De koddige Sander, die overigens een acteur blijkt, geeft het werk een komische inslag. Toch is het eigenlijk pijnlijk te beseffen dat een jong meisje bereid is om iemand voor vijftig euro af te blaffen. Wellicht is de deze ‘volgzame’ zus nog wel het grootste slachtoffer in dit experiment.
Weerzinwekkend
Het werk van de Raeven zusjes heeft door het machtspelletje een rauw randje, maar dit is nog niets in vergelijking met de schilderijen van Ronald Ophuis. In zijn oeuvre etaleert hij ongebreideld de eindeloze wreedheid van de mens. Executies, misbruik en geweld staan hierbij centraal. Op het doek ‘Birgenau’ toont hij hoe een vrouw in het jodenkamp bruut wordt verkracht door twee medegevangenen. Niets wordt verdoezeld op het doek en met losse penseelstreken maakt hij de harde werkelijkheid pijnlijk zichtbaar. ‘Een ontkenning van het kwaad is misschien wel een groter kwaad is dan het kwaad zelf’, stelt Ophuis in een interview. Zijn weerzinwekkende taferelen dicht hij een therapeutische functie toe. ‘Ze helpen ons het kwaad onder te ogen zien, zodat we ons beter kunnen verhouden tot dit kwaad’. Aangenaam is dit niet, maar er zit wel een duidelijke kern van waarheid in. Een minpuntje is dat zijn schilderij ‘Birkenau’ is ingelijst met spiegelglas en recht tegenover een raam hangt. Door afleidende reflecties confronterende kunstwerk minder goed tot zijn recht.
Paringsdans
Een aangename humoristische aanvulling op het zware thema, brengt Fernando Sánchez Castillo. In de linker voorruimte toont hij ‘Pegasus Dance’; een video van een paringsdans, opgevoerd door twee Rotterdamse ME busjes. Begeleidt door muziek van Strauss slingeren de busjes sierlijk om elkaar heen en bespuiten elkaar ritmisch met hun waterkanonnen. De waterstralen lijken hierbij een soort voelsprieten waarmee de voertuigen liefkozend contact maken en op en neer bewegen. De video zit vol romantische clichés, zoals een subtiele botsing als kus en zonsondergang aan zee. Door de absurdistische dansers blijft het van begin tot eind betoverend. Zeker is, dat je waterkanonnen van de ME nooit meer hetzelfde zult waarnemen na het bekijken van deze welhaast erotische rolprent.
Eveneens amusant is Sánchez Castillo’s werk bij de ingang van de expositie. Hij haalde een bronzen hoofd van de Spaanse dictator Franco, letterlijk van zijn sokkel en plaatste het op de grond bij de voordeur. De ooit zo machtige generaal is hierdoor gedegradeerd tot deurstopper. Als aanvulling op de kop speurde de kunstenaar in zijn verdere project naar zoveel mogelijk oude standbeelden. Terwijl tijdens het regime de Franco-standbeelden overal in het straatbeeld te vinden waren, blijken ze vandaag de dag diep te zijn weggestopt in ontoegankelijke opslagplaatsen. Slechts drie standbeelden heeft Sánchez Castillo kunnen fotograferen. De onbereikbare sculpturen, presenteert hij symbolisch met een stapel lege fotolijsten op de grond.
Vermeldenswaardig is de wandvullende getekende kaart van het Haagse Tenniersplein gemaakt door Jan Rothuizen. En ook Tank Love, waarvoor Köken Ergun op een zorgeloze zomerdag een gigantische oorlogstank door een klein dorpje liet rijden. De video van Zachery Formwalt werkte als enige wat op de zenuwen. Een traag voorbijtrekkend tegelpatroon op de wand van de Beurs van Berlage combineert hij met een langdradig verhaal over de geschiedenis van de optiehandel. Financiële macht is natuurlijk moeilijk zichtbaar te maken, maar de tegels met graanhalmen blijven visueel gezien wat oppervlakkig.
Over het geheel genomen is ‘Might as Well’ een goed ingerichte expositie met fascinerende werken. Of je na het bekijken van de kunst anders denkt over macht is lastig te zeggen. Het onderwerp is waarschijnlijk te breed en gecompliceerd voor. De kunstenaars geven in ieder geval, vanuit verschillende invalshoeken, op originele wijze invulling aan het thema en prikkelen de toeschouwer om anders aan te kijken tegen vormen van macht.
Might as Well
Nest Expositieruimte
De Constant Rebecqueplein 20b
te zien tot 8 mei
www.nestruimte.nl
‘Identieke tweelingen gevraagd. We betalen 50 euro per uur’. meldt een briefje bij de ingang van de expositie. De oproep is onderdeel van ‘Het Milgram experiment; een variatie op een gelijknamig psychologisch experiment uit de jaren ’60. Voor dit werk, dat tevens aanleiding was voor de expositie, vroegen het kunstenaarsduo de zusjes A.L. Raeven aan eeneiige tweelingen om afzonderlijk van elkaar een wat plompe man genaamd ‘Sander’ aan te zetten tot sportieve inspanning. Het experiment is uitgevoerd in de ruimte van NEST en moest antwoord geven op de vraag of vooral de situatie, dan wel het karakter bepalend is bij machtuitoefening. Twee video’s, getoond achter gluurgaatjes in de expositiewand, doen vermoeden dat met name karakter doorslaggevend is. Terwijl de tweelingzus achter het linker kijkgaatje Sander ‘braaf’ afpeigert met slaag en beschimpingen, blijft haar tweelingzus, rechts, meer passief en ‘ongehoorzaam’ toekijken. De koddige Sander, die overigens een acteur blijkt, geeft het werk een komische inslag. Toch is het eigenlijk pijnlijk te beseffen dat een jong meisje bereid is om iemand voor vijftig euro af te blaffen. Wellicht is de deze ‘volgzame’ zus nog wel het grootste slachtoffer in dit experiment.
Weerzinwekkend
Het werk van de Raeven zusjes heeft door het machtspelletje een rauw randje, maar dit is nog niets in vergelijking met de schilderijen van Ronald Ophuis. In zijn oeuvre etaleert hij ongebreideld de eindeloze wreedheid van de mens. Executies, misbruik en geweld staan hierbij centraal. Op het doek ‘Birgenau’ toont hij hoe een vrouw in het jodenkamp bruut wordt verkracht door twee medegevangenen. Niets wordt verdoezeld op het doek en met losse penseelstreken maakt hij de harde werkelijkheid pijnlijk zichtbaar. ‘Een ontkenning van het kwaad is misschien wel een groter kwaad is dan het kwaad zelf’, stelt Ophuis in een interview. Zijn weerzinwekkende taferelen dicht hij een therapeutische functie toe. ‘Ze helpen ons het kwaad onder te ogen zien, zodat we ons beter kunnen verhouden tot dit kwaad’. Aangenaam is dit niet, maar er zit wel een duidelijke kern van waarheid in. Een minpuntje is dat zijn schilderij ‘Birkenau’ is ingelijst met spiegelglas en recht tegenover een raam hangt. Door afleidende reflecties confronterende kunstwerk minder goed tot zijn recht.
Paringsdans
Een aangename humoristische aanvulling op het zware thema, brengt Fernando Sánchez Castillo. In de linker voorruimte toont hij ‘Pegasus Dance’; een video van een paringsdans, opgevoerd door twee Rotterdamse ME busjes. Begeleidt door muziek van Strauss slingeren de busjes sierlijk om elkaar heen en bespuiten elkaar ritmisch met hun waterkanonnen. De waterstralen lijken hierbij een soort voelsprieten waarmee de voertuigen liefkozend contact maken en op en neer bewegen. De video zit vol romantische clichés, zoals een subtiele botsing als kus en zonsondergang aan zee. Door de absurdistische dansers blijft het van begin tot eind betoverend. Zeker is, dat je waterkanonnen van de ME nooit meer hetzelfde zult waarnemen na het bekijken van deze welhaast erotische rolprent.
Eveneens amusant is Sánchez Castillo’s werk bij de ingang van de expositie. Hij haalde een bronzen hoofd van de Spaanse dictator Franco, letterlijk van zijn sokkel en plaatste het op de grond bij de voordeur. De ooit zo machtige generaal is hierdoor gedegradeerd tot deurstopper. Als aanvulling op de kop speurde de kunstenaar in zijn verdere project naar zoveel mogelijk oude standbeelden. Terwijl tijdens het regime de Franco-standbeelden overal in het straatbeeld te vinden waren, blijken ze vandaag de dag diep te zijn weggestopt in ontoegankelijke opslagplaatsen. Slechts drie standbeelden heeft Sánchez Castillo kunnen fotograferen. De onbereikbare sculpturen, presenteert hij symbolisch met een stapel lege fotolijsten op de grond.
Vermeldenswaardig is de wandvullende getekende kaart van het Haagse Tenniersplein gemaakt door Jan Rothuizen. En ook Tank Love, waarvoor Köken Ergun op een zorgeloze zomerdag een gigantische oorlogstank door een klein dorpje liet rijden. De video van Zachery Formwalt werkte als enige wat op de zenuwen. Een traag voorbijtrekkend tegelpatroon op de wand van de Beurs van Berlage combineert hij met een langdradig verhaal over de geschiedenis van de optiehandel. Financiële macht is natuurlijk moeilijk zichtbaar te maken, maar de tegels met graanhalmen blijven visueel gezien wat oppervlakkig.
Over het geheel genomen is ‘Might as Well’ een goed ingerichte expositie met fascinerende werken. Of je na het bekijken van de kunst anders denkt over macht is lastig te zeggen. Het onderwerp is waarschijnlijk te breed en gecompliceerd voor. De kunstenaars geven in ieder geval, vanuit verschillende invalshoeken, op originele wijze invulling aan het thema en prikkelen de toeschouwer om anders aan te kijken tegen vormen van macht.
Might as Well
Nest Expositieruimte
De Constant Rebecqueplein 20b
te zien tot 8 mei
www.nestruimte.nl